Om gelukkig te zijn moet je iets doen waar je gelukkig van wordt
De Sint heeft ons land alweer verlaten en de kerstverlichting brandt. Het einde van het jaar nadert…… Dat is hét moment waarop we terugkijken én doelen stellen voor het volgend jaar. Een nieuw jaar met nieuwe mogelijkheden. Een frisse start maken en het roer omgooien of blijven we de ingezette koers aanhouden? Wellicht weet jij al precies wat je wilt bereiken in 2023. Voor alle anderen die het moeilijker vinden om een passende keuze te maken, bied ik graag een helpende hand in de vorm van de zes denkhoeden van Edward de Bono.
Zes denkhoeden
Edward de Bono heeft zijn leven gewijd aan het inspireren, aanmoedigen en mogelijk maken van betere en creatievere denkers. Hij creëerde De Zes Denkhoeden® methode om individuen en teams in staat te stellen meer open te staan voor nieuwe ideeën en deze constructief te ontwikkelen. De De Bono-methoden zijn een middel om oude patronen te doorbreken en nieuwe te creëren. De zes denkhoeden is een hulpmiddel om denkprocessen op een gedetailleerde en samenhangende manier te organiseren, zowel voor een individu als voor een groep, bijvoorbeeld tijdens een brainstormsessie. Een denkhoed is daarbij een metafoor voor een bepaalde manier van denken.
Aan de slag
Door gebruik te maken van de zes denkhoeden wordt je gedwongen om een probleem op een andere manier te benaderen. Je maakt niet alleen gebruik van je kennis en opgedane ervaringen bijvoorbeeld, maar je wordt, door gebruik te maken van de verschillende kleuren hoeden, gestimuleerd om de uitdaging vanuit meerdere invalshoeken te benaderen. Hierdoor wordt eenzijdig denken uitgesloten met als gevolg dat er nieuwe inzichten ontstaan.
Praktisch toegepast: Stel je voor je overweegt om in het nieuwe jaar te meer (of juist minder) uren te gaan werken. Gelijk ontstaan er allerlei gedachten in je hoofd. Voor- en nadelen, mogelijkheden en onmogelijkheden, leuke en minder leuke. Je ziet al snel door de bomen het bos niet meer. Dus…aan de slag met de denkhoeden!
Blauwe hoed: de hoed van de regisseur
De blauwe hoed is de controlehoed. Hij wordt gebruikt voor het denken over het denken. De blauwe hoed bepaalt de agenda, de focus en de volgorde, zorgt ervoor dat de richtlijnen worden nageleefd en vraagt om samenvattingen, conclusies, beslissingen en plant de actie(s). Concreet: met je blauwe hoed op bepaal je wat de eerstvolgende kleur is die je gaat helpen je uitdaging te onderzoeken. Dit zou de rode hoed kunnen zijn.
Rode hoed: de hoed voor het hart
De rode hoed gaat over gevoelens, intuïties en instincten. De rode hoed nodigt uit tot uiten hiervan zonder dat rechtvaardiging nodig is. Concreet: jouw idee om meer te gaan werken roept bij jezelf reacties op als: geweldig, je wordt blij van de gedachte en je hoeft dit verder niet uit te leggen. Met de blauwe hoed op bepaal je vervolgens telkens welke de volgende hoed is die je denkproces richting geeft.
Witte hoed: de feitelijke hoed
Bij de witte hoed draait alles om informatie. Welke informatie je hebt, welke informatie je nodig hebt en waar je die kunt krijgen. Concreet: hoeveel uren werk ik nu, hoeveel uren wil ik erbij, bij HRM navragen of dat kan in mijn functie, uitrekenen wat dit financieel voor me betekent, etc.
Groene hoed: de creatieve hoed
De groene hoed is voor creatief denken en het genereren van nieuwe ideeën, alternatieven, mogelijkheden en nieuwe concepten. In dit geval zou je dus kunnen denken aan de mogelijkheid om zelfstandige te worden en zo zelf je hoeveelheid uren te kunnen bepalen of om een tweede baan erbij te nemen en zo je uren uit te breiden.
Gele hoed: de Optimistenhoed
De gele hoed staat voor een positieve kijk op de dingen. Hij zoekt naar de voordelen en waarden. Hierbij bekijk je dus het idee van de zonnige kant. Meer uren betekent meer kans op projecten die nóg uitdagender zijn, zo kan ik me nog beter ontwikkelen, zo kan ik juist heel andere rollen erbij nemen waarvoor ik tot nu toe geen tijd had of door te werken in twee banen leer ik meer en andere mensen kennen en doe ik ervaring op in verschillende branches.
Zwarte hoed: de hoed van de rechter
De zwarte hoed signaleert risico’s. Hij wordt gebruikt voor een kritisch oordeel en moet de logische redenen voor bezorgdheid geven. Het is een van de krachtigste hoeden maar krijgt vaak te veel nadruk. Denk aan het duiveltje op je schouder waardoor je van ieder nieuw idee dat ontstaat gelijk de nadelen kunt benoemen. Dit belemmert je vaak om verder te kijken. In ons voorbeeld: meer uren betekent minder vrije tijd, door nieuwe rollen erbij te nemen loop ik een groter risico dat dingen niet goed gaan en dat heeft dan negatieve gevolgen ook voor mijn huidige baaninvulling, een nieuwe baan erbij betekent eerst weer mezelf bewijzen en zo kun je nog veel meer risico’s of negatieve gedachten toevoegen. Bedenk: als het je je gemoedsrust kost dan is dat een stap te ver.
Door tijdens het denkproces, met de blauwe hoed op, al je gedachten te noteren en uiteindelijk conclusies te trekken, helpt deze methode jou om een meer afgewogen keuze te maken. Je gaat niet onbezonnen te werk, neemt risico’s en feitelijke informatie mee bij de afweging, je geeft je emotie de ruimte, ziet mogelijkheden en bedenkt alternatieven. Zo weet jij waar je in 2023 gelukkig van wordt!
AVK wenst je voor 2023 veel moois, liefde en licht en iedere dag een lach op je gezicht!
Marianne Smits
Innovatiecoach AVK
Volg ons